You are currently browsing the monthly archive for Ιανουαρίου 2008.
Αγαπητοί φίλοι
Μέσα σε 5 ημέρες από την πρώτη εμφάνισή του, οι επισκέψεις στο παρόν blog για τους Έλληνες οργανοποιούς, ξεπέρασαν τις 1.000.
Φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και αυτό δημιουργεί σε μας υποχρεώσεις για νέες προσπάθειες.
Παναγιώτης Καγιάφας
H παρακάτω εικόνα προσπαθεί να απεικονίσει με γραφικό τρόπο την ιστορία της οργανοποιίας στο νεώτερο Ελληνικό κράτος, μέσα από χαρακτηριστικά πρόσωπα-οργανοποιούς, που την υπηρέτησαν.
Βέβαια η ιστορία της οργανοποιίας δεν γράφτηκε μόνο από τα πρόσωπα που φαίνονται στο συγκεκριμένο γράφημα. Γενικά είναι πολύ δύσκολο (έως και σχεδόν αδύνατο) να βρεθούν στοιχεία για τους περισσότερους παλαιούς οργανοποιούς και έτσι δεν μπορεί κανείς να βρει ούτε αυτά τα απλά στοιχεία, όπως η ημερομηνία γέννησης και θανάτου. Ας ελπίσουμε ότι κάποτε θα καταφέρουμε να βρούμε τις ημερομηνίες ώστε να συμπληρώσουμε το γράφημα και με τους υπόλοιπους.
Η εγκυρότερη πηγή για τα Ελληνικά λαϊκά όργανα είναι ασφαλώς ο Φοίβος Ανωγειανάκης και το σημαντικό βιβλίο του «Ελληνικά Λαϊκά Μουσικά Οργανα» (Εκδόσεις Μέλισσα, 1976,1991). Μέσα σε αυτό το βιβλίο που όπως δηλώνει και ο τίτλος του, αναφέρεται κυρίως στα λαϊκά μας μουσικά όργανα, υπάρχουν και κάποια στοιχεία για τους ανθρώπους που τα κατασκεύασαν, τους Έλληνες οργανοποιούς του 19ου και 20ου αιώνα. Οι πληροφορίες του Φ. Ανωγειανάκη φθάνουν μέχρι τον Εμμανουήλ Βελούδιο (1810-1875) που καταγόταν από το Αϊβαλί της Μ. Ασίας. Μάλιστα ο Φ. Ανωγειανάκης αναφέρει ότι ο παλαιότερο χρονολογημένο όργανο του Εμ. Βελούδιου είναι ένα λαούτο του 1865.
Όμως το 1998 νέα στοιχεία προστέθηκαν στη γνώση μας γύρω από το θέμα. Οι νέες σημαντικές πληροφορίες έγιναν γνωστές, μέσα από ένα άρθρο στο περιοδικό «Δίφωνο» τον Οκτώβριο του 1998. Συγγραφέας του άρθρου ήταν ο οργανοποιός Νίκος Φρονιμόπουλος, πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Καλλιτεχνικής Οργανοποιίας, ο οποίος ανακάλυψε το εξής σημαντικό στοιχείο. Ο Δανός ζωγράφος Μαρτίνος Ρέερμπυ (Martinus Rørbye, 1803-1848) , το έτος 1835 που είχε επισκεφθεί την Αθήνα, είχε ζωγραφίσει έναν οργανοποιό στο εργαστήριό του την ώρα που εργαζόταν πάνω σε μια κιθάρα. Στον πίνακα αυτό (σχέδιο με μολύβι) αναφέρεται καθαρά και το όνομα του οργανοποιού «Λεωνίδας Γάϊλας από την Αθήνα, Κατασκευαστής μπουζουκιών«. Ο πίνακας υπήρχε σε λεύκωμα του Δήμου Αθηναίων επί τη ευκαιρία έκθεσης με έργα Δανών ζωγράφων, που έγινε το 1985 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, όπου και τον είδε ο Ν. Φρονιμόπουλος στην προσπάθειά του να βρει ένα θέμα για την αφίσα μιας έκθεσης μουσικών οργάνων που θα γινόταν το χειμώνα του 1997 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων,
Ο Ν. Φρονιμόπουλος όμως δεν σταμάτησε εκεί. Συνδύασε την ανακάλυψή του αυτή, με παρατηρήσεις που έκανε κατά την διάρκεια εργασιών συντήρησης του περίφημου ταμπουρά του στρατηγού Μακρυγιάννη που του είχε αναθέσει το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Απέδειξε λοιπόν, ότι ο κατασκευαστής του ταμπουρά του στρατηγού Μακρυγιάννη, είναι ο Λεωνίδας Γάϊλας, ο οργανοποιός που απεικονίζεται στον πίνακα του Μ. Ρέερμπυ, .
Ο Ταμπουράς του στρατηγού Μακρυγιάννη (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)
Οι λεπτομέρειες των ανακαλύψεων του Ν. Φρονιμόπουλου εκτός από προαναφερθέν άρθρο στο περιοδικό «Δίφωνο» τον Οκτώβριο του 1998, υπάρχουν και σε αντίστοιχο άρθρο του ιδίου, στο διαδικτυακό περιοδικό «Η Κλίκα«.
Μερικά επιπλέον στοιχεία
Με αφορμή μια παλαιότερη σχετική συζήτηση (στις αρχές του 2006) στο Ρεμπέτικο Φόρουμ, με αντικείμενο την ανακάλυψη των στοιχείων περί του Λ. Γάϊλα, μου είχαν δημιουργηθεί διάφορες απορίες. Μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι ο Λ. Γάϊλας αναφερόταν από τον Δανό ζωγράφο Μ. Ρέερμπυ, ως κατασκευαστής μπουζουκιών. Δεδομένου ότι στο δημοσιευμένο άρθρο δεν μπορούσα να διακρίνω τίποτε σχετικό, αναρωτήθηκα αν ο χαρακτηρισμός αυτός ήταν άραγε του ίδιου του ζωγράφου ή μήπως κάποιου πολύ μεταγενέστερου μελετητή της ζωγραφικής του Μ. Ρέερμπυ ή κάποιου μουσείου; Και επίσης το κατά πόσο θα μπορούσαν να αντληθούν και άλλα στοιχεία από την ζωγραφική του Μ. Ρέερμπυ;
Έτσι λοιπόν άρχισα την μικρή μου έρευνα πάνω στο θέμα και τα βασικά συμπεράσματα αναφέρονται στη συνέχεια.
Η λεζάντα του σχεδίου του Μ. Ρέερμπυ
Στη φωτογραφία του πίνακα που υπήρχε στο λεύκωμα της έκθεσης του 1985 (όπου τον ανακάλυψε ο Ν. Φρονιμόπουλος), μάλλον από λάθος, είχε παραληφθεί ένα πολύ μικρό κομμάτι στην κάτω πλευρά, όπου υπήρχε η ιδιόχειρη λεζάντα του ζωγράφου.
Μετά από αρκετή αναζήτηση (με τη βοήθεια και της αρχαιολόγου κας Α. Παπανικολάου που ήταν η υπεύθυνη εκείνης της έκθεσης) βρήκα ακέραιο τον πίνακα σε λεύκωμα του 1981 στη Δανική γλώσσα, από αντίστοιχη έκθεση του Μουσείου Thorvaldsens της Κοπεγχάγης «Martinus Rørbye (1803-1848), Thorvaldsens Museum, Køpenhavn 1981».
Το σκίτσο του Μαρτίνου Ρέερμπυ όπως δημοσιεύτηκε στην έκδοση του Δήμου Αθηναίων το 1985 και στο Δίφωνο (Οκτώβριος 1998)
Η ιδιόχειρη λεζάντα του M. Rørbye (σε μεγεθυνση)
Είναι ενδιαφέρον ότι η λεζάντα του Δανού Μ. Ρέερμπυ, είναι γραμμένη στα Ιταλικά(!!) «Leonidas Gailas da Athina, Fabricatore di bossuchi». Ίσως αυτό να εξηγείται από το γεγονός ότι ο ζωγράφος πριν έλθει στην Ελλάδα είχε επισκεφθεί για αρκετό διάστημα την Ιταλία, όπου και ξαναπήγε μετά.
Ο Μ. Ρέερμπυ από εκείνο το εξάμηνο ταξίδι του ανά την Ευρώπη, μας άφησε επίσης και ένα μικρό ημερολόγιο (που υπήρχε δημοσιευμένο μόνο στην Δανέζικη έκδοση). Από το ημερολόγιο φαίνεται ότι οι επισκέψεις του στο εργαστήριο του Λ. Γάϊλα έγιναν στις 14 και στις 17 Νοεμβρίου του 1835. Ο Λ. Γάϊλας θα πρέπει το 1835 να ήταν πάνω από 50 ετών, αφού ο Μ. Ρέερμπυ τον αναφέρει ως «γέρο οργανοποιό» και στον πίνακα τον έχει απεικονίσει ηλικιωμένο . Έτσι μπορούμε να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι θα πρέπει να γεννήθηκε γύρω στα 1780.
Ο Μ. Ρέερμπυ θα πρέπει να επισκέφθηκε το εργαστήριο του Λ. Γάϊλα για πρώτη φορά στις 14/11/1835. Ως βορειοευρωπαίος που πιθανώς δεν είχε ξαναδεί στη ζωή του τέτοιο όργανο, μάλλον μπέρδεψε τον ταμπουρά με το μαντολίνο. Στη συνέχεια, κάποιος θα πρέπει να του εξήγησε τη διαφορά μεταξύ του μαντολίνου και των οργάνων που κατασκεύαζε ο Λ. Γάϊλας ώστε τελικά να οδηγηθεί να γράψει στη λεζάντα τη λέξη μπουζούκι. Το λογικότερο βέβαια είναι να ρώτησε τον ίδιο το Γάϊλα.
Όπως γνωρίζουμε ο όρος μπουζούκι χρησιμοποιείτο από πολύ παλαιότερα. Γνωστή είναι και η παρακάτω αναφορά στο βιβλίο του Σταύρου Καρακάση «Ελληνικά Μουσικά Όργανα» Εκδόσεις ΔΙΦΡΟΣ, Αθήνα 1970 (σελ.161) «Το μπουζούκι ήταν σε χρήση από τον ελληνικό λαό από αιώνες και ανήκει στην κατηγορία των ταμπουράδων, των οποίων είναι μια παραλλαγή». Μάλιστα επισημαίνει ότι «Στα δημοτικά μας τραγούδια αναφέρεται όπως και ο ταμπουράς». Παραθέτει και σχετικές παραγράφους από τα απομνημονεύματα του αγωνιστή της Επανάστασης Ν. Κασομούλη «Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επαναστάσεως των Ελλήνων 1821-1833» που υπάρχουν αναφορές τόσο στο μπουζούκι, όσο και τον ταμπουρά.
Ο Ν. Φρονιμόπουλος, από τη μελέτη του σχεδίου του Μ. Ρέερμπυ, υποστηρίζει ότι ο Γάϊλας δεν είχε τα απαραίτητα εργαλεία για να κατασκευάζει κιθάρες. Στον πίνακα πιθανόν να κουρδίζει την κιθάρα πάνω στην οποία εργάζεται, ή να τις αλλάζει χορδές. Αντίθετα στο σχέδιο είναι αποτυπωμένα όλα τα αναγκαία για να κατασκευάζει τους αρκετούς ταμπουράδες που υπάρχουν στο εργαστήριο και είναι πανομοιότυποι με εκείνον του Στρατηγού Μακρυγιάννη.
Περισσότερες λεπτομέρειες για την λεζάντα, το ημερολόγιο του Μ. Ρέερμπυ καθώς και άλλα στοιχεία υπάρχουν σε σχετικό άρθρο («Όταν ο Μ. Ρέερμπυ συνάντησε τον Λ. Γάϊλα») που δημοσιεύτηκε πριν μερικούς μήνες στο διαδικτυακό περιοδικό «Η Κλίκα«.
ΚαΠα
(Παναγιώτης Καγιάφας)
Όλοι γνωρίζουμε την εταιρεία»Epiphone», που είναι μια πολύ μεγάλη αμερικανική εταιρεία κατασκευής μουσικών οργάνων. Στο παρελθόν με όργανα Epiphone έχουνε παίξει πολύ μεγάλοι μουσικοί. Για παράδειγμα οι Beatles που τις ανακάλυψαν σε μια περιοδεία τους στην Αμερική και τις χρησιμοποίησαν σε όλα τα άλμπουμ που ηχογράφησαν από τότε . Ο Paul McCarntey για την ηχογράφηση του Yesterday χρησιμοποίηση μια Epiphone Texan. Ο John Lennon κρατούσε μια κιθάρα μοντέλο Epiphone Casino στην τελευταία δημόσια εμφάνιση των Beatles στην ταράτσα της εταιρείας τους, της Apple.
Δεν έχουν όμως πολλοί συνειδητοποιήσει ότι ο ιδρυτής της ήταν ένας Έλληνας. Ο Επαμεινώνδας Σταθόπουλος γυιός του Αναστάσιου Σταθόπουλου.
Η ιστορία της Epiphone καταγράφεται εν συντομία στο site της εταιρείας www.epiphone.com. Αντιγράφουμε σε δική μας μετάφραση ένα μέρος της:
1863: Ο Αναστάσιος Σταθόπουλος γεννιέται στην Σπάρτη. Ο πατέρας του Νικόλαος Σταθόπουλος ήταν έμπορος ξυλείας.
1873: Ο Αναστάσιος (σύμφωνα με τα φυλλάδια της Epiphone του 1930) σε ηλικία 10 ετών κατασκευάζει το πρώτο του όργανο.
1877: Η οικογένεια Σταθόπουλου μετακομίζει στη Σμύρνη της Μ. Ασίας.
1890: Ο Αναστάσιος Σταθόπουλος εγκαθιστά ένα μεγάλο εργοστάσιο μουσικών οργάνων στην Σμύρνη και κατασκευάζει βιολιά, μαντολίνα, λαούτα (και πιθανώς μπουζούκια).
1893: Γεννιέται ο γυιός του Αναστάσιου και της Μαριάνθης, Επαμεινώνδας Σταθόπουλος. Παίρνει το όνομα του αρχαίου Στρατηγού Επαμεινώνδα.
1903: Με τους διωγμούς των Ελλήνων από τους Τούρκους, ο Αναστάσιος μετακομίζει στη Νέα Υόρκη με την οικογένειά του, που εκτός από τον Επαμεινώνδα, περιλαμβάνει ακόμα δύο γυιούς, τον Αλέξανδρο και τον Ορφέα, καθώς και μια κόρη την Αλκμήνη. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μετανάστευσης το τελικό σίγμα (–ς) του ονόματός τους αφαιρείται και έτσι στο μέλλον οι ετικέτες στα όργανα του Αναστάσιου θα λένε πλέον A. Stathopoulo. Στην Νέα Υόρκη θα γεννηθούν ακόμα δύο παιδιά του Αναστάσιου, ο γυιός του Φρίξος και η κόρη του Έλλη.
1915: Ο Αναστάσιος Σταθόπουλος πεθαίνει και αφήνει επικεφαλής της επιχείρησης τον Επαμεινώνδα (που χαϊδευτικά τον φώναζαν «Epi»), με δεύτερο στην τάξη τον Ορφέα. Από εκείνο το σημείο και μετά αρχίζει μια νέα και μοντέρνα επιχείριση που θα έπερνε αργότερα το όνομα Epiphone, που θα γινόταν διάσημο και θα αντιπροσώπευε μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες μουσικών οργάνων.
1917 Ο Epi αρχίζει να βάζει στις ετικέτες των οργάνων την φίρμα House of Stathopoulo και παίρνει την πρώτη του πατέντα για την κατασκευή μπάντζο.
1924 O Epi συνδυάζει το όνομά του με την κατάληξη phone, που προέρχεται από την Ελληνική λέξη για τον ήχο (φωνή) και κατοχυρώνει και αρχίζει να χρησιμοποιεί το όνομα Epiphone σαν brand name των μπάντζο που κατασκεύαζε.
1925-1937: Ακολουθεί η μια επιτυχία μετά την άλλη και εκτός των μπάντζο κατασκευάζει και κιθάρες, ακουστικές και ηλεκτρικές.
1937: Η Epiphone παρουσιάζει μαγνήτες με ρυθμιζόμενους πόλους και κερδίζει την αποδοχή και την αναγνώριση μεταξύ των πρώτων ονομάτων μουσικών τις εποχής.
1941: Ο κιθαρίστας Les Paul πραγματοποιεί πειράματα στο εργοστάσιο της Epiphone (τις Κυριακές που ήταν κλειστό), που οδήγησαν στην κατασκευή της πρώτης ηλεκτρικής κιθάρας με σώμα μασίφ ξύλο (solid body). Μέχρι τότε προσπαθούσαν να βάλουν μαγνήτες σε κιθάρες ακουστικές ή ημιακουστικές. Το γεγονός αυτό θεωρείται η μεγαλύτερη συνεισφορά της Epiphone στην ιστορία της ηλεκτρικής κιθάρας.
1943: Ο Epi πεθαίνει από λευκαιμία και αρχίζει η παρακμή της εταιρείας, αφού τα αδέλφια του που ανέλαβαν την εταιρεία δεν είχαν τις ικανότητες του Epi, σε μια συγκυρία πάρα πολύ αρνητική λόγω του 2ου Παγκόσμου Πολέμου. Η παραγωγή της εταιρείας μειώθηκε πάρα πολύ και σχεδόν περιορίστηκε στην κατασκευή μπάσων.
1957: Η Epiphone εξαγοράζεται από την εταιρεία Gibson αντί 20.000$, η οποία διατήρησε το brand name Epiphone και ξαναζωντάνεψε τη γραμμή παραγωγής των κιθαρών.
Aπό τότε λοιπόν αρχίζει μια άλλη πορεία της Epiphone η οποία συνεχίζει μέχρι τις ημέρες μας, με λαμπερά ονόματα να χρησιμοποιούν τα όργανα που κατασκεύαζε και με διάφορες καμπές και διακυμάνσεις (που όμως είναι εκτός του σκοπού αυτού του άρθρου).
Ένα από τα ερωτήματα που απασχολούν τους ερευνητές του λαϊκού μας τραγουδιού, είναι το πότε εμφανίστηκε το πρώτο μπουζούκι όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Δηλαδή πότε αντικαταστάθηκαν οι μπερντέδες από τα μεταλλικά τάστα και δημιουργήθηκε το όργανο με τη συγκερασμένη κλίμακα που πρωταγωνιστεί για πολλές δεκαετίες στην λαϊκή μας μουσική. Ένα άλλο ερώτημα είναι το πότε εμφανίστηκε το πρώτο τετράχορδο μπουζούκι.
Γνωρίζουμε βέβαια ότι τετράχορδα μπουζούκια κυκλοφορούσαν το πρώτο μισό του του 20ου αιώνα με διάφορες μορφές. Και βεβαίως γνωρίζουμε ότι αυτός που στην ουσία καθιέρωσε το τετράχορδο μπουζούκι με την σημερινή του μορφή, ήταν ο Μανώλης Χιώτης στα μέσα της δεκαετίας του ΄50. Η μεγάλη επίδραση του Μ. Χιώτη στην «τεχνολογία» του μπουζουκιού, αφορούσε κυρίως στο νέο κούρδισμα που πρότεινε, που σήμερα πλέον χρησιμοποιείται από όλους.
Υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι στην εξέλιξη του μπουζουκιού, καθοριστικό ρόλο έπαιξε ο Αναστάσιος Σταθόπουλος (για παράδειγμα ο Γιάννης Κουκουρίγκος που το υποστήριξε σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Καστοριά το 2002). Ο Α. Σταθόπουλος γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα είχε μεγάλα εργαστήρια στην Αθήνα και στη Σμύρνη και λόγω των διώξεων από τους Τούρκους, τελικά το 1903 μετακόμισε στην Αμερική, απ΄όπου στη συνέχεια ξεκίνησε (με την μεγαλύτερη συμβολή του γυιού του Επαμεινώντα) η μεγάλη εταιρεία κατασκευής μουσικών οργάνων Epiphone (σε επόμενο άρθρο θα γράψουμε μια σύντομη ιστορία της οικογένειας Σταθόπουλου).
Κατά καιρούς εμφανίζονται μπουζούκια του Α. Σταθόπουλου ακόμα και στις μικρές αγγελίες. Προσωπικά πριν από μερικούς μήνες είδα από κοντά μπουζούκι του Α. Σταθόπουλου κατασκευής 1910 και το έχω φωτογραφήσει. Έτσι η συλλογή μου έχει αυτή τη στιγμή φωτογραφίες από τέσσερα διαφορετικά μπουζούκια του Αναστάσιου.
Πρίν αρκετούς μήνες είχα ανακαλύψει ότι κάποιο αμερικάνικο μουσείο μουσικών οργάνων (National Music Museum) είχε στην κατοχή του τετράχορδο μπουζούκι του Αναστάσιου Σταθόπουλου κατασκευής 1911. Στο site του Μουσείου όμως δεν υπήρχαν φωτογραφίες του οργάνου.
Μετά από αρκετό καιρό ξαναεπισκέφθηκα το site και … χωρίς να το περιμένω, διαπίστωσα ότι έχουν ανεβάσει επιτέλους τις πολυαναμενόμενες φωτογραφίες. Ένοιωσα μεγάλη χαρά, δεδομένου ότι οι φωτογραφίες πράγματι αξίζουν τον κόπο. Πρόκειται για ένα μπουζούκι του Α. Σταθόπουλου πανέμορφο. Με 19 ντούγες (εναλλασσόμενες ξανθές και σκούρες, μάλλον κελεμπέκι και παλίσανδρος), την γνωστή σκαλιστή ροζέτα στην τρύπα που υπάρχει σε όλα τα μπουζούκια του Σταθόπουλου και διακοσμητικά πάρα πολύ όμορφα και περίτεχνα. Ολόκληρο το όργανο είναι κατά την άποψή μου έργο τέχνης. Βέβαια το κειμενάκι του μουσείου κάτω από το όργανο είναι κατά την άποψή μου λίγο «αμερικάνικο», αλλά ας μην μείνουμε προς το παρόν σε αυτό ή ας μιλήσουν πιό ειδικοί από μένα.
Θέλω να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις και ίσως να προκαλέσω και τα δικά σας σχόλια.Με την πρώτη ματιά το παλαιό αυτό μπουζούκι του Α. Σταθόπουλου είναι ξεκάθαρα τετράχορδο !!!!!. Είχαμε ξαναδεί μπουζούκι του Σταθόπουλου που δεν ήταν τρίχορδο. Για παράδειγμα πέρυσι σε πλειστηριασμό στο eBay κάποιος πουλούσε μπουζούκι του Σταθόπουλου που είχε μάλλον 9 (εννέα) χορδές. Από τις φωτογραφίες φαινόταν ότι η μουργκάνα είχε τρείς χορδές και υπήρχαν και άλλα τρία ζεύγη χορδών. Αλλά νομίζω ότι είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε καθαρό τετράχορδο μπουζούκι κατασκευασμένο το 1911, που να είναι τόσο όμοιο με τα σημερινά τετράχορδα μπουζούκια.
Είναι όμως έτσι; Ιδού λοιπόν μερικές από τις φωτογραφίες όπως δημοσιεύονται στο site του (National Music Museum).
Φωτογραφία του μπουζουκιού
Η Πίσω όψη
Το καπάκι
Τα κλειδιά
Ό καβαλάρης
Η χορδιέρα
Πέρα από το χάζι που κάνει κανείς σε ένα τόσο όμορφο όργανο, νομίζω ότι θα πρέπει να παρατηρήσουμε τα εξής:
1) Ο καβαλάρης έχει υποστεί μετατροπές. Φαίνονται καθαρα δύο εγκοπές στη μέση του (που δεν έχουν χορδές στη φωτογραφία). Άρα, η διάταξη των χορδών φαίνεται ότι δεν ήταν αρχικά αυτή που εμφανίζεται στη φωτογραφία. Λόγω της θέσης τους, θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ακόμα και ότι το μπουζούκι ήταν τρίχορδο και στην συνέχεια μετατράπηκε σε τετράχορδο, για κάποιο λόγο.
2) Η χορδιέρα δεν πρέπει να είναι η αυθεντική. Είναι προφανές ότι έχει αντικατασταθεί από άλλη (μικρότερη τουλάχιστον στο άκρο που φαίνεται στην παραπάνω φωτογραφία), μιας και φαίνονται οι τρύπες της αρχικής χορδιέρας που έχει αντικατασταθεί.
Έτσι λοιπόν για μένα δεν είναι απολύτως σίγουρο ότι ο Αναστάσιος Σταθόπουλος κατασκεύασε από την αρχή ένα τετράχορδο μπουζούκι. (Λέτε να έβαλε το χεράκι του και το Μουσείο στην προσπάθειά του να το συντηρήσει; Δύσκολο, αλλά όχι απίθανο).
Πάντως ότι και να ήταν αρχικά, το όργανο είναι πανέμορφο και δείχνει ότι ο μπαρμπα-Αναστάσιος ήταν μεγάλος τεχνίτης.
Δημοσιεύματα για την Ελληνική οργανοποιία και τους οργανοποιούς υπάρχουν ελάχιστα στον τύπο, περιοδικό και ημερήσιο. Και όταν αυτά υπάρχουν, συνήθως ο συντάκτης τους τα γράφει με μια διάθεση φολκλόρ, π.χ. αναφορά στα επαγγέλματα που σβήνουν. Λές και οι οργανοποιοί είναι σαν τους πεταλωτές αλόγων ή τους σαγματοποιούς που πλέον δεν υπάρχουν. Λες και δεν συνεχίζουν να κατασκευάζονται και να πουλιούνται χιλιάδες λαϊκά όργανα κάθε χρόνο, σε πείσμα της γκλαμουριάς και του life style που τα θέλει στη βιτρίνα ως μουσειακό είδος. Και ίσως τους είναι αδιανόητο ότι υπάρχουν στη χώρα μας κατασκευαστές με διεθνή αναγνώριση και αποδοχή από διεθνείς διάσημους σολίστες.
Υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις. Αναφέρουμε εδώ τρείς περιπτώσεις περιοδικών με συνεχή αναφορά στην οργανοποιία και τους οργανοποιούς.
1) Το διαδικτυακό περιοδικό TAR που το διευθύνει ο Νότης Μαυρουδής, έχει ειδική και διαρκή στήλη για την οργανοποιΐα και τους Έλληνες οργανοποιούς.
2) Το διαδικτυακό περιοδικό «Η Κλίκα» που είναι αποτέλεσμα μιας παρέας ανθρώπων που αφιερώνουν σημαντικό μέρος από τον προσωπικό τους χρόνο για να εκδίδουν αφιλοκερδώς, ένα περιοδικό υψηλών προδιαγραφών και αισθητικής. Σε κάθε τεύχος του θα βρείτε σχετικά άρθρα και συνεντεύξεις με οργανοποιούς.
3) Το περιοδικό «Λαϊκό Τραγούδι«, με σειρά άρθρων του γύρω από το θέμα
Κάθε φορά που θα ανακαλύπτουμε κάποιο καινούργιο περιοδικό ή έστω μεμονωμένο δημοσίευμα θα το αναφέρουμε επίσης.
Αναρτήθηκε η νέα έκδοση του καταλόγου των σύγχρονων Ελλήνων οργανοποιών. Βρίσκεται στο κάτω μέρος της σελίδας απ’όπου μπορείτε να την κατεβάσετε.
Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει πολλά νέα ονόματα οργανοποιών και συμπληρώνει και διορθώνει τα στοιχεία της προηγούμενης έκδοσης.
Ο οργανοποιός Παναγιώτης Βαρλάς παίζει ένα από τα μπουζούκια που έχει κατασκευάσει, σε συνάντηση των μελών του Ρεμπέτικου Φόρουμ
Το παρακάτω αρχείο word περιλαμβάνονται τα ονόματα των παλαιών οργανοποιών που έχω εντοπίσει από διάφορες πηγές. Όπου υπήρχαν στοιχεία έχω προσθέσει τις ημερομηνίες γέννησης και θανάτου. Είναι φυσικό ότι υπάρχουν πολλές ελλείψεις, αλλά και τα διαθέσιμα στοιχεία είναι σχεδόν ανύπαρκτα.
Το αρχείο αυτό θα ενημερώνεται διαρκώς για κάθε νέο όνομα παλαιού οργανοποιού που γίνεται γνωστό.
Βέβαια ο κατάλογος είναι μόνο η αρχή, δεδομένου ότι ο στόχος είναι, για κάθε ένα από τους οργανοποιούς αυτούς να δημιουργείται ένα ξεχωριστό αρχείο με στοιχεία (ιστορικό, φωτογραφίες, βίντεο κτλ) για τον συγκεκριμένο οργανοποιό.
Βίντεο με τον παλαιό οργανοποιό Θόδωρο Μουντάκη που ανακάλυψα στο Youtube.
Έλληνες Οργανοποιοί 
Πρόσφατα σχόλια